Để chống chọi với cái nắng gay gắt của mùa hè nhiều bạn ra ngay hiệu thuốc mua ngay 1 lọ
kem chống nắng để dùng, tuy nhiên trước hàng loạt các loại và thương hiệu
kem chống nắng chắc hẳn bạn sẽ phân vân tự hỏi:
Có những loại
kem chống nắng gì? những thông số ghi trên nhãn kia là như thế nào? khi có
trang điểm thì làm sao thoa
kem chống nắng? loại nào là phù hợp nhất cho mình?...
Người bán hàng sẽ tư vấn cho bạn một chút thông tin để bạn lựa chọn 1 sản phẩm. Tuy nhiên khi sử dụng bạn lại thấy không vừa ý và có những băn khoăn mới. Bài viết sau đây sẽ cung cấp tất tần tật những gì các bạn cần biết về
kem chống nắng.
Ngoài ô dù, mũ để che nắng từ lâu con người biết dùng nhiều loại
kem chống nắng chiết xuất từ thảo dược. Những loại kem đầu tiên làm từ dầu cám gạo, chất sắt, đất sét và nhựa đường.
Kem chống nắng được phát triển mạnh từ thập niên 1910, sản phẩm đầu tiên chiết xuất từ hạt dẻ, có dạng kem, với tên thương mại là Zeozon.
Trong những năm 1940, những người lính trong không quân Hoa Kỳ đã dùng thuốc thú y petrolatum làm
kem chống nắng.
Kem chống nắng là sản phẩm có chứa tác nhân bảo vệ da, chống lại ảnh hưởng của các tia tử ngoại từ ánh nắng mặt trời, được thể hiện bằng chỉ số SPF (Sun Protection Factor) hoặc IP (Indice de Protection). Chỉ số này xác định khả năng ngăn chặn tia tử ngoại (còn gọi là tia cực tím hay tia UV).
Kem chống nắng được làm từ hai loại nguyên liệu cơ bản: hạt vô cơ như titan dioxit, kẽm oxit và các chất hữu cơ chiết xuất từ thảo dược hoặc các hợp chất trong nhóm oxybenzone.
Các hạt vô cơ phản xạ tia UV, chất hữu cơ hấp thụ UV và chuyển hóa năng lượng của nó thành nhiệt, giúp chống lại phản ứng hóa học trên da.
Tiến sĩ Shannon Trotter từ Đại học bang Ohio nói rằng sẽ là tối ưu nếu dùng cả hai thành phần. Một thành phần chống lại tác động hóa học và thành phần còn lại chống lại tác động vật lý. Hầu hết các loại
kem chống nắng hiện nay đều chứa hai thành phần này.
2. Có bao nhiêu loại tia tử ngoại (tia cực tím, UV)?
Tia tử ngoại (UV) chia làm 3 loại chính: UVA, UVB và UVC. Ở cường độ nhẹ (lúc nắng sớm), tia cực tím có tác dụng tốt với sức khỏe như kích hoạt sản xuất vitamin D hoặc giúp điều trị bệnh vảy nến và một số bệnh ngoài da khác. Ngược lại ở cường độ mạnh thì tia cực tím có nhiều tác hại.
Nếu bạn nào chưa hình dung tia tử ngoại nguy hiểm như thế nào thì hãy thử để một cái ruột xe cao su (săm xe), một đôi găng tay cao su hoặc một hộp nhựa ngoài nắng, sau một tháng sẽ thấy chúng nhạt màu và có nhiều vết rạn (trừ khi các sản phẩm đó được thêm chất hấp thụ tia UV). Đó chính là do sự phá hoại của tia tử ngoại.
Tia UVC có khả năng gây ung thư cao nhất nhưng bị tầng ô zôn hấp thụ và phản xạ nên không đến được mặt đất. Tuy nhiên hiện tại có nhiều nơi tầng ô zôn bị thủng hoặc bị mỏng thì nguy cơ từ UVC là rất lớn. 99% các loại
kem chống nắng không có tác dụng chống UVC.
UVB và UVA gây ảnh hưởng xấu đến làn da với mức độ biểu hiện khác nhau:
Tia UVB tác động vào lớp biểu bì (lớp da ngoài cùng), là tác nhân chính gây cháy nắng, đen da và có thể dẫn đến ung thư da. UVB có cường độ cao nhất từ 10h đến 14h trong ngày, và mạnh nhất vào mùa hè. UVB không xuyên qua được kính nhưng có thể phản xạ qua kính và mặt nước. Nói đến UVB là nói tới cháy nắng và ung thư da.
Tia UVA (chiếm 95% bức xạ tia cực tím): UVA luôn hiện diện bất kể mùa nào trong năm, cho dù trời nắng hay không, vì thế khi trời râm mát thì tia UVA vẫn làm tổn hại đến da (mà các bạn không biết). UVA xuyên được qua kính và nhiều loại vải.
Mặc dù UVA không làm đen da nhưng lại tạo ra các gốc tự do, phá huỷ collagen và elastin (một loại protein tương tự như collagen) gây lão hoá da. UVA có thể gián tiếp gây ung thư và đột biến DNA.
Nói tóm lại, khi nghĩ đến UVA, các bạn hãy nghĩ đến những vết nám, vết nhăn và sự lão hóa da.
Sunblock (chống nắng vật lý): bảo vệ da khỏi tia UVA và UVB trên cơ chế phản xạ, khuếch tán, giống như một bức tường ngăn tia UV tác động đến da.
Sunblock không chứa những hóa chất mạnh như sunscreen nên là lựa chọn an toàn nhất cho trẻ em và những người có làn da nhạy cảm. Không may là có nhiều loại
kem chống nắng ghi là “sunblock” trong khi thực tế chỉ là sunscreen.
Để đảm bảo khi mua sunblock, các bạn hãy xem kỹ trong thành phần có chứa titanium dioxide hoặc zinc oxide không nhé, (hai chất này ít kích ứng da và chống UV rất tốt). Zinc oxide an toàn hơn titanium dioxide.
Với sunblock, các bạn không phải bận tâm nhiều đến việc thoa lại kem vì sunblock bảo vệ rất lâu. Càng ngày, sunblock càng chứng tỏ có nhiều ưu điểm hơn sunscreen. Nhược điểm nhỏ của sunblock là trông thấy rõ khi thoa lên da (sau này có một vài loại sunblock rất tiệp với màu da).
Sunscreen (chống nắng hóa học): hoạt động như màng lọc hóa học, hấp thu rất tốt tia UVB, nhưng thường chỉ lọc được một phần UVA.
Gần đây, một số chất mới được phát minh như octylcrylene và benzophenone đã cải thiện đáng kể khả năng lọc UVA, nhất là chất avobenzone (còn gọi là parsol 1789) có khả năng lọc hoàn toàn UVA. Tuy nhiên, các hóa chất trong sunscreen thường dễ gây kích ứng da, và trong một số nghiên cứu cho thấy một vài trường hợp ung thư vú và ung thư da là do sunscreen.
Ngoài ra khi dùng sunscreen các bạn vẫn phải chịu khó bôi kem lại sau khoảng 2-3 giờ vì thời gian chống nắng của sunscreen khá thấp. Sunscreen có ưu điểm là tiệp với màu da.
Khi chọn sunscreen, hãy xem trong thành phần có chứa một trong các chất octylcrylene, benzophenone hoặc avobenzone không nhé.
Hiện nay trên thị trường có vô vàn các loại
kem chống nắng của rất nhiều thương hiệu mỹ phẩm từ thấp cấp đến cao cấp khác nhau. Kể cả những loại dễ bị làm giả bằng cách pha trộn các thành phần dược phẩm với nhau cho đến những
mỹ phẩm cao cấp xách tay…
Tuy nhiên, bạn hãy tiêu dùng thông minh bằng cách sử dụng các sản phẩm có tem nhãn mác và nguồn gốc xuất sứ cũng như có hệ thống bảo hành – showroom chăm sóc khách hàng của các thương hiệu nổi tiếng (trên thế giới thì càng tốt). Ví dụ như thương hiệu
Kem chống nắng Eveline (hãng
mỹ phẩm nổi tiếng từ Ba Lan),
kem chống nắng Skinlovers (thương hiệu nổi tiếng của Hàn Quốc)… Showroom độc quyền của 2 hãng
mỹ phẩm thiên nhiên nổi tiếng trên tại Việt Nam tại địa chỉ
- Hà Nội: 12 Quán Sứ, phường Hàng Bông, quận Hai Bà Trưng. Tel:
043 538 1818 - Fax: 043 538 1717
- Tp Hồ Chí Minh: 2/5 Hồng Hà, P.2 , Q. Tân Bình. Tel: 0982988298 - Fax: (08)629.77.222
5. Chỉ số SPF là gì?
SPF chỉ khả năng chống UVB. Về cơ bản, SPF càng cao thì da càng được bảo vệ khỏi tia UVB, cũng như thời gian được bảo vệ lâu hơn (mà không phải bôi kem lại). Nhiều bạn hay nhầm lẫn về chỉ số SPF này, thực tế thì con số này không phải để phân cấp chất lượng
kem chống nắng tốt hay không tốt mà nó là chỉ số đo thời gian bảo vệ da của từng loại.
Đối với UVA, do trước đây người ta cho rằng UVA không gây hại, cho nên nhiều
kem chống nắng không có tác dụng chống UVA.
Để biết loại
kem chống nắng đó có bảo vệ da khỏi tia UVA hay không thì các bạn cần chú ý một trong bốn dấu hiệu sau:
- Trên nhãn có chữ UVA trong một vòng tròn: sản phẩm đã được kiểm chứng, có ít nhất 3 ngôi sao (do EU quy định), 4-5 sao thì hiệu quả càng cao.
- Hoặc biểu hiện bằng chỉ số PA (protection factor of UVA - khả năng lọc tia UVA). Dấu + phía sau chữ PA là thước đo thời gian hiệu quả chống nắng. PA+ tức là làn da của các bạn sẽ được bảo vệ trong khoảng 4h, PA++ trong 8h và PA+++ là loại
kem chống nắng cực mạnh, có thể bảo vệ các bạn 12h.
- Hoặc sản phẩm có ghi 2 chỉ số, ví dụ: SPF 60-12, nghĩa là đó là khả năng bảo vệ chống tia UVA-UVB, hoặc ghi rõ thành SPF 20A 20B, hoặc UVA/UVB, hoặc SPF 60 A=B.
- Hoặc sản phẩm có ghi chữ “broad spectrum” hoặc "full spectrum" (phổ rộng): hạn chế được cả UVA và UVB.
Nếu một sản phẩm dù ghi UVA nhưng không có bất kì biểu tượng nào như trên thì chưa chắc có tác dụng chống UVA, các bạn cẩn thận nhé.
Một nửa trong số những ông bố bà mẹ mua
kem chống nắng chuyên dụng dành cho trẻ em vì nghĩ rằng nó an toàn hơn, nhưng sự thật có phải vậy?
Cho dù đang ở hồ bơi hoặc một bữa tiệc ngoài trời, trẻ em đều cần phải dùng
kem chống nắng, nhưng không nhất thiết cần phải sử dụng
kem chống nắng chuyên dụng cho trẻ em. Nhiều người cho rằng
kem chống nắng dán nhãn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là một công thức đặc biệt, là "an toàn" hơn
kem chống nắngkhác.
Thực tế là Cục Quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ FDA không phân biệt giữa
kem chống nắng cho trẻ em và các loại
kem chống nắng khác, cũng không có
kem chống nắng đặc biệt đủ tiêu chuẩn an toàn cao hơn cho trẻ em.
So sánh thành phần trên nhãn của một loại
kem chống nắng cho trẻ em và một loại cho người lớn từ cùng một thương hiệu, bạn sẽ thấy rằng cả hai loại có chứa các thành phần hoạt động trong cùng một nồng độ tương tự.
Trong tất cả các loại
kem chống nắng, nhà sản xuất sử dụng kết hợp các nguyên liệu là những hóa chất bảo vệ chống lại tia cực tím của mặt trời (UV). Những bộ lọc UV có hai loại: hóa chất (như aveobenzone, homosalate, Octisalate) và khoáng chất (titanium dioxide và oxit kẽm). Chúng được kết hợp khác nhau trong những công thức đặc biệt ở tùy từng loại kem.
Khi nói đến thành phần hoạt động, trong một sản phẩm dành riêng cho trẻ em, hương thơm của
kem chống nắng có thể có mùi vị đa dạng hoặc có thể không chứa các hóa chất gây tổn thương bề mặt da. Nhưng có những trường hợp các thành phần trong công thức ở người lớn và trẻ em là hoàn toàn giống nhau hoặc thậm chí
kem chống nắng dành cho trẻ em sử dụng kém hiệu quả. Do đó, bạn chỉ nên tìm mua
kem chống nắng cho làn da nhạy cảm để sử dụng cho trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh và cả người lớn chứ không cần tốn công tìm kiếm những loại
kem chống nắng chuyên biệt gây bất tiện và tốn kém.
Vậy còn lựa chọn bình
xịt chống nắng cho trẻ em? Khoảng một nửa số người mua đồ chống nắng cho trẻ em-người lớn chọn bình xịt vì họ cảm thấy dùng nó sẽ dễ dàng hơn bôi kem. Tuy nhiên, rất khó để đánh giá bao nhiêu chất chống nắng thực sự được tiếp nhận vào làn da của bạn khi bạn sử dụng một bình xịt, và các yếu tố như mô hình phun hoặc gió bên ngoài có thể làm chất chống nắng tan biến nhanh chóng.
Ngoài ra, bình
xịt chống nắng còn gây nguy cơ kích thích phổi nếu bạn hít phải. Vì những lí do an toàn đó, tạp chí tiêu dùng Mỹ Consumer Reports khuyên bạn không nên sử dụng bình
xịt chống nắng cho trẻ em.
Điều quan trọng hơn cả là phải nhớ rằng
kem chống nắng chỉ là một phần của việc bảo vệ làn da khỏe mạnh cho cả trẻ em và người lớn. Bạn cũng cần phải che chắn, đội mũ, và trú ẩn dưới một chiếc ô bãi biển hoặc một cây bóng mát trong những ngày hè.
Kem chống nắngsuy cho cùng chỉ là một biện pháp bảo vệ, chứ nó không phải là một loại thuốc đặc trị.
Đọc thêm:
